Wednesday, January 13, 2010

Зуданд баригдсан бид...

Wednesday, January 13, 2010
Хувь хүний үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх индэр хэмээж нь энэхүү блогийг ашиглаж, бичдэгтээ баярлаж явна. Хэн нэгэнд бичсэн зүйлээ шүүмжлүүлэхгүй, бодсон зүйлээ тэр чигээр нь бичих боломж олгодогт нь интернет ахдаа баярлаж явдаг шүү :)
За ингээд, энэ хүйтэн өвлийн халуухан сэдэв болоод байгаа зуд, малчид, тусламж, хотынхон, бид гэсэн тодотголтой сэдвээр нэг юм бичмээр санагдлаа, бас яаж дуугүй байгаад байхав, хүн бүрийн хошуу хөдлөөд байхад би бас яаж дутав гэж.


За, хөөрхий хөдөөгөөр хэцүүдэж байна гэнэ ээ, аргагүй аргагүй. Зуншлага муу байсан зарим аймаг сумдын малчид хэцүүдэж байгаа байх. Зундаа найрлаж наадамлаад цалгардуулсан бусдынх нь мал ч бас хэцүүхэн байгаа даг аа. Аль алиныг нь гэж хэрхэн ялгаж загнаж муулах билээ. Гэхдээ л ойрын хэдэн жилийн байгалийн гамшиг, өөрсдийнхөө байж байгааг бодоод үзэхлээр залхуу Монгол хүнд одоо нүүдлийн аж ахуй, мал маллах зохихоо больсон дог оо. Харин тэр фермерийн аж ахуй гээгчийг нь хуулж аваад нэвтрүүлчихвэл нэлээд дажгүй байх юм болов уу гэж бодох юм. Өвөл нь хөлдлөө, зун нь шатлаа гэх нь арай бага, ядаж л малчдад маань суурин байж, хэт их олон толгой мал маллах бус, үр өгөөж ашиг шим ихтэй цөөн тооны мал маллаж амьдрах нь мэдээж амар биз ээ. Энэ талаар хэзээ нэгэн цагт малчин хүнтэй ном хаялцаад аман дундуураа алгадуулахаа мэдэж байгаа тул заавал тийм аж ахуйд шилж гэж хэлж чадахгүй хулчганах нь миний муугийнх ажээ. Нэгэнт л хийж чадахгүй нь ил болсон, бас дээрээс нь байгаль дэлхий нь ингэж байн байн ган, зуд илгээн цээрлүүлж байхад, өөр гарц л хайсан дээр гэж санагдана.

Ингээд, энэ жилдээ яах вэ, угаасаа нүүдэлчин соёлтойгоо хэвээр байгаа юм чинь зудад дээрэлхүүлээд байна. За тэгж байтал, хүмүүс хот хөдөөгөөрөө ялгарч байгаад зодолдох нээ янз нь. Нэг нь хөдөөгийн малчиддаа, монгол малдаа тусламж дэмжлэг гэж гуйж, гувшиж, гуядаж ташуурдах нэг хэсэг. Энэ хэсэгт сонирхолтой нь хөдөө орон нутгаас сонгогдсон УИХ-н гишүүд, за тэгээд малчин ээж аавтай “хөдөө” хотынхон, мөн малчид өөрсдөө орох аж. Нөгөө талд буюу үүний эсрэг хот орон нутагт суурьшмал байдлаар нэлээд олон жил амьдарсан, мал аж ахуйгаас жоохон тасарчихсан гэхдээ мах иддэг хүмүүс нь нэгдэж байгаад тусламж өгөх, өгөхгүйдээ тулаад, гэр орон, албан ажил, ТВ, интернет-р талцан хэрэлдэж эхлэх юм.

Нэг бодлын нутаг нэгт маань зовж байхад туслах нь бидний үүрэг, хүн болж төрсний гол утга учир нинжин сэтгэл байх ёстой. Нөгөө талаас бидний зовж олсон хөдөлмөрийн хөлснөөс татдаг татварыг минь зунжин залхуурч хэвтсэн Дорж малчинд зүгээр л толгойг нь илээд май гээд өвс тэжээл болгоод өгчихдөг нь сонин.

Сонин сэтгүүл, мэдээ уншиж үзлээ. Хандивлаж байгаа нь хөөрхий нөгөө төсвийнхөн л хандивлаж байх юм. Нэг их мөнгө нь илүүдсэндээ, эсвэл бүгд 100 хувь зөвшөөрч 1-3 өдрийнхөө цалинг өгөөд ч байгаа бас биш л байх. Цаанаас нь нөгөө коммунист нийгмийн сэтгэлгээгээр хурааж аваа биз дээ хөөрхий.
Баян байгууллагууд, компаниуд, захирлууд, баячууд, гишүүд, бөхчүүд яасан бэ? Хаана явна вэ? Бодвол ихэнх нь амралтаа аваад ирж буцах шувуу шиг халуун орныг зорьсон байгаа болов уу.

Миний бодол: тодорхой хэмжээнд малчиддаа туслах хэрэгтэй, гэхдээ одоо төвлөрсөн төсвөөсөө биш, томоохон компаниуд, баян тодотголтой хүмүүсээс хураа л даа. Барьцмаар санагдах юм. Тэрбум төг хуваарилуулсан гишүүд яагаад мөнгө өгөхгүй байгаа юм бэ? Тус бүр нь 5-10 сая төгрөг тэр зуд болоод байгаа аймгууддаа өгч болно шүү дээ. Бидний төлдөг татварыг ингэж дур мэдэн үрэн таран хийх сайн юманд хүргэхгүй гэдэгтэй бол 100 хувь санал нэгдэж байгаа бөгөөд дарлагдсан ард түмэн нь нэг л өдөр босдог юм даа гэж...

2 санал:

Anonymous said...

Бэлчээрийн мал аж ахуйн ер нь зөв юм байна гэсэн хандлага АНУ, Японд дэлгэрээд, Японд тухайлбал ой руу оруулж бэлчээдэг болж байна. Энэ нь байгаль орчны тэнцвэрт их ач холбогдолтой зүйл юм байна гэдгийг фермерийн а-ахуй хөгжүүлсний дараа мэдэж байгаа юм байх өө.

MT said...

To Anonymous,
Busad ulsuudad XAA-n handlaga oorchlogdoj bgam um baina, Gehdee minii sanal bol odoo baigaa Mongol ornii baidal, tsag agaart tohirson helberiig songoh n zov um baina gej buuj baigaa l daa. Japan, USA-d udor n -15, shuni n -35'C, esvel odor shunogui - 35-s deesh baih uur amisgaltai gazar mal belcheerluuleh gej baidaggui bolov uu gej bodoh um. Cheers!

 
◄Design by Pocket, BlogBulk Blogger TemplatesGorgeous Beaches of Goa;